برنامه صداوسیما برای دلجویی از هموطنان اهل سنت بهرام افشاری و سروش طاهری در تور آمریکای شمالی با «چه کسی جوجه‌تیغی را کشت؟» فیلم‌های سینمایی امروز تلویزیون (۴ اردیبهشت ۱۴۰۴) + زمان پخش مدیر پخش شبکه یک صداوسیما عزل شد| اعلام جرم علیه ۸ نفر چهره ماندگار | درباره جلال‌الدین معیریان، بنیان‌گذار چهره‌پردازی کلاسیک ایران سایه مات خندوانه | نگاهی به برنامه ۱۰۰۱ و انتظارات برآورده نشده آن گفت‌وگو با استادان دانشگاه‌های مشهد به‌مناسبت روز ملی معماری پرورده آفتاب ایران | مختصری در احوال و آثار شیخ بهایی روایتی سینمایی از یک قهرمان | گفتگو با عوامل فیلم سینمایی صیاد انتشار فراخوان جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان تفلیس آغاز اکران انیمیشن رویاشهر در سینما آیا نویسندگان پرفروش آینده دنیا باید ستاره فضای مجازی باشند؟ جایزه یک عمر دستاورد موسسه فیلم آمریکا برای فرانسیس فورد کوپولا فیلم کوتاه داستانی «جای خالی» در جشنواره ایتالیایی برنامه‌های رادیو به مناسبت سالروز شهادت امام‌جعفرصادق(ع) + زمان پخش اکران سیار انیمیشن «رؤیاشهر» در شهر‌های فاقد سینما درگذشت پاپ تماشاگران «مجمع کاردینال‌ها» را چند برابر کرد صفحه نخست روزنامه‌های کشور - چهارشنبه ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
سرخط خبرها

سعدی در اَندیجان | درباره دومین نسخه خطی مجموعه آثار سعدی

  • کد خبر: ۲۴۵۶۲۹
  • ۲۷ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۱:۵۱
سعدی در اَندیجان | درباره دومین نسخه خطی مجموعه آثار سعدی
ظاهرا نفوذ کلام سعدی در شرق ایران بیش از غرب آن بوده است، به نحوی که کتابت نسخه‌های آثار سعدی در شرق ایران چندین برابر غرب است.

به گزارش شهرآرانیوز، قول مشهوری است که سعدی در اطراف عالم گشته و به جامع (مسجد) کاشغر در شرق و جنگ‌های صلیبی در غرب جهان اسلام رفته است. اینجا به دنبال رد یا اثبات این نکته نیستم، بلکه می‌خواهم به سفر فکر و اندیشه و کلام سعدی اشاره کنم. نویسندگان زیادی از حضور ابن بطوطه در چین یاد کرده اند و بیتی از سعدی را که بر زبان قایق ران چینی جاری شده است، متذکر شده اند. علاوه براین اتفاق که با فاصله تقریبا شصت ساله از وفات سعدی واقع شده است، بازهم ردپای آثار و سخنان او را در شرق دور می‌توان یافت.

ظاهرا نفوذ کلام سعدی در شرق ایران بیش از غرب آن بوده است، به نحوی که کتابت نسخه‌های آثار سعدی در شرق ایران چندین برابر غرب است. ظاهرا نسخه‌های تولیدشده در شیراز ازطریق بندرعباس و دیگربنادر جنوبی ایران سریعا به دَکَن در شبه قاره هند می‌رسیده و همین مسیر تجاری آبی یکی از مجرا‌های گسترش زبان فارسی در هند بوده است. اما آنچه اینجا درصدد معرفی آن هستم، یک نسخه از «مجالس» سعدی است، نسخه‌ای که نه در هند، بلکه در ازبکستان امروزی کتابت شده است، در شهری به نام اندیجان/ اندیگان/ اندکان.

این دست نویس، مطابق تفحص نگارنده،  ازنظر قدمت، دومین نسخه خطی مجموعه آثار سعدی است که تا روزگار ما باقی مانده و اکنون معلوم است که در کجا نگهداری می‌شود. [۱]

این نسخه را نوزده سال پس از سعدی، سیف بن امیرعلی بن شمس الدین سمرقندی کتابت کرده است؛ بنابراین، دو نکته بسیار مهم را به ما خاطرنشان می‌کند:

۱- سرعت انتشار آثار خطی گاه از سرعت انتشار و گسترش کتاب‌های چاپی روزگار ما بیشتر بوده است؛

۲- فارسی زبانانْ اثر و کار خوب را می‌شناخته اند و آن را ارج می‌نهاده اند، چنان که ارزش کار سعدی حاضر در شیراز، با فاصله اندکی از زمان حیات او، در اندیجان ازبکستان کنونی شناخته شده بوده است.

------

[۱]اولین نسخه باقی مانده به خط فخر بناکتی در ۷۰۶هجری قمری است. نسخه دیگری هم به سال ۷۱۰هجری قمری کتابت شده بوده که در آرشیو ملی افغانستان نگهداری می‌شده است و امروزه از آن نشانی نیست. همچنین، نسخه‌ای به سال ۷۰۰هجری قمری در آستان قدس رضوی معرفی شده که تاریخ دیباچه «گلستان» آن ۵۰سال پس از تاریخ کتابت مجموعه است. نسخه موردبحث ما سرنوشت عجیبی دارد: در قرن یازدهم هجری قمری از عثمانی (ترکیه امروزی) سر درمی آورد، سپس راهی پاریس می‌شود و اکنون در کتابخانه ملی فرانسه قرار دارد.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->